opening: saturday, January 13th, 17.00 - 19.30h

NL

Upstream Gallery presenteert met trots een nieuwe solotentoonstelling van Ronald Ophuis. In ANTIDOTE toont hij recente schilderijen en een aantal niet eerder getoonde, vroegere werken op papier. Deze werken hebben een gemeenschappelijke focus op levensonderwerpen zoals het gevoel van ergens thuis zijn, migratie, pijn en troost.

Deze onderwerpen snijden ook actuele politieke vraagstukken aan. De relatie tussen kunst en politiek is veelzijdig. Ophuis grijpt de mogelijkheden van de kunst aan om via ontwrichting de bestaande politieke en sociale realiteit te veranderen. Zijn schilderijen kunnen sterke emotionele reacties opwekken en zelfs leiden tot morele verontwaardiging of droefheid over de lotgevallen van geschilderde karakters. Door het laten samenvallen van fictie en waarheid, en via identificatie met de karakters en hun context kunnen de schilderijen toegang geven tot ervaringen die relevant zijn voor onze morele kennis en oordeel. De werken in deze tentoonstelling tonen aan dat Ophuis in staat is dit op een manier te doen die humaniteit bewaart. Een tegengif voor een vaak wezenloze wereld vol realistisch geweld.

De nieuwe serie grote schilderijen belichten bovengenoemde thema’s tegen de achtergrond van Ophuis’ huidige schilderkunstige urgentie’s: het onderzoeken van de mogelijkheden om de hedendaagse landelijke natuur te visualiseren, het verwerken van een trauma en het verbeelden van vrede.

Een van de schilderijen toont een erf in Amsterdam-Noord met een jonge Aziatisch-Nederlandse vrouw omringd door haar kippen. Het schilderij straalt een idyllische, empathische en vredige sfeer uit, waardoor het voor iedereen herkenbaar is en de mogelijkheid biedt tot identificatie. Hoewel dit werk voortkomt uit de liefde voor zijn geadopteerde dochter, werpt het ook licht op het thema van migratie en roept het vragen op over hoe we identiteit beschouwen.

Een ander werk laat in al zijn dramatiek zien hoe een schaap, halfnaakt en kwetsbaar, geschoren wordt door een schaapscheerder met een Noord-Afrikaanse achtergrond. De geschilderde context is ongebruikelijk voor iemand met een migratieachtergrond, die doorgaans wordt afgebeeld in een stedelijke of huiselijke omgeving.

Waar het afbeelden van geweld en oorlog een rode draad vormt in zowel de kunstgeschiedenis als in het oeuvre van Ophuis, blijkt het schilderen van abstracte thema’s, zoals trauma en vrede, uiterst complex. In gesprekken met kunsthistoricus Anneleen de Jong werd Ophuis geconfronteerd met de vraag of hij een kunstwerk uit de geschiedenis kon noemen dat vrede afbeeldt, en daarnaast of hij zelf een schilderij zou kunnen creëren dat op een of andere manier verband houdt met de verbeelding van vrede. Dit bleek zowel een confronterende als inspirerende uitdaging voor Ophuis. In deze recente schilderijen doet hij een poging het begrip “vrede” en het proces van “ergens vrede mee hebben” vanuit een hedendaagse schilderperspectief te visualiseren, realiserend dat een bevredigend antwoord geven op de vraag mogelijkerwijs gedoemd is te mislukken.

Andere schilderijen in de tentoonstelling borduren voort op de thematiek waarmee Ophuis bekendheid verkreeg met zijn eerdere werk: het uitbeelden van geweld tijdens conflicten en het geestelijk lijden dat daarvan het gevolg is.

Aanleiding tot het werk Gacaca, Weeping woman. The genocide trials. Rwanda 2004 (2014-2018) was de juridische afwikkeling van het verschrikkelijke drama dat voortkwam uit de genocide die in 1995 plaatsvond in Rwanda. De Gacaca is een traditioneel rechtssysteem uit Rwanda, waarin een bekentenis van een nog niet schuldig bevonden verdachte een veel lagere straf opleverde dan wanneer een verdachte ontkende of zweeg en toch schuldig werd bevonden. Dit systeem kan worden gezien als een variant van de Waarheids- en Verzoeningscommissie uit Zuid-Afrika. Voor slachtoffers van een misdrijf is het zwijgen of ontkennen van de gepleegde misdaad door de dader een extra zware traumatische ervaring.

Het schilderij brengt met al zijn directheid en rauwheid de wreedheid van de geschiedenis terug naar de realiteit waarin zowel de beklaagden als de slachtoffers zich bevinden na de daden van geweld. Een realiteit waarin daders vaak buren of dorpsgenoten waren van de slachtoffers, en een nieuwe manier moesten vinden om met elkaar om te gaan.

Voor deze tentoonstelling heeft Ronald ook Joseph Palframan uitgenodigd om zijn recente schilderijen te tonen in een aparte ruimte van de galerie. Joseph is een jonge schilder, geboren in Namibië en nu woonachtig in Leuven (België). Ophuis koestert een diepe bewondering voor zijn werk, zowel conceptueel als visueel. Zijn schilderkunst is open, kwetsbaar, intiem, kritisch, verhalend, rijk in gedachten en magnifiek geschilderd. Lees hier meer.

Larry Neal: “The artist and the political activist are one. They are both shapers of the future reality.”

EN

Upstream Gallery proudly presents a new solo exhibition by Ronald Ophuis. In ANTIDOTE, he showcases recent paintings and a selection of previously unseen early works on paper. These pieces share a common focus on life subjects such as the sense of belonging, migration, pain, and solace.

These topics also address current political issues. The relationship between art and politics is versatile. Ophuis seizes the possibilities of art to change the existing political and social reality through disruption. By identifying with the painted characters and their context, his works can provide access to experiences relevant to our moral knowledge and judgment, by blending fiction and truth. Ophuis' paintings can evoke strong emotional reactions and even lead to moral outrage or sadness about the fates of painted characters. The works in this exhibition demonstrate that he can do this in a way that preserves humanity, serving as an antidote to an often soulless world filled with realistic violence.

The new series of large paintings highlight the aforementioned themes against the backdrop of Ophuis' current artistic interests: exploring the possibilities of visualising contemporary rural nature, processing trauma, and depicting peace.

One of the paintings depicts a yard in Amsterdam-Noord with a young Asian-Dutch woman surrounded by her chickens. The painting exudes an idyllic, empathetic, and peaceful atmosphere, making it universally recognisable and offering the possibility of identification for everyone. While this work stems from love for his adopted daughter, it also sheds light on the theme of migration and raises questions about how we perceive identity.

Another work, in all its drama, shows a sheep, half-naked and vulnerable, being sheared by a sheep shearer with a North African background. The painted context is unusual for someone with a migration background, who is often depicted in an urban or domestic setting.

Where depicting violence and war is a common thread in art history and Ophuis' oeuvre, painting abstract themes such as trauma and peace proves extremely complex. In conversations with art historian Anneleen de Jong, Ophuis was confronted with whether he could name an artwork from history that depicts peace, and whether he could create a painting himself that somehow relates to the imagination of peace. This turned out to be both a confronting and inspiring challenge for Ophuis. In these recent paintings, he attempts to visualise the concept of "peace" and the process of "making peace with something" from a contemporary painting perspective, realising that providing a satisfying answer to the question may be doomed to fail.

Other paintings in the exhibition build on the themes for which Ophuis gained recognition with his earlier work: depicting violence during conflicts and the mental suffering that ensues.

The impetus for the work Gacaca, Weeping Woman. The genocide trials, Rwanda 2004 (2014-2018) was the legal settlement of the terrible drama that arose from the genocide that took place in Rwanda in 1995. Gacaca is a traditional legal system from Rwanda, in which a confession from a not yet proven guilty suspect resulted in a much lower penalty than if a suspect denied or remained silent and was still found guilty. This system can be seen as a variant of the Truth and Reconciliation Commission in South Africa. For victims of a crime, the silence or denial of the committed crime by the perpetrator is an additional heavy traumatic experience. The painting, with all its directness and rawness, brings the cruelty of history back to the reality in which both the accused and the victims find themselves after acts of violence. A reality in which perpetrators were often neighbours or fellow villagers of victims, and a new way had to be found to interact with each other.

For this exhibition, Ronald has also invited Joseph Palframan to showcase his recent paintings in a separate space in the gallery. Joseph is a young painter, born in Namibia and now residing in Leuven (Belgium). Ophuis holds a deep admiration for his work, both conceptually and visually. His painting is open, vulnerable, intimate, critical, narrative, rich in thought, and magnificently executed. Read more here.

Larry Neal: “The artist and the political activist are one. They are both shapers of the future reality.”